Tik-tok aardappelklok

Lesidee groep 5 t/m 8
Tik-tok aardappelklok

Bijna iedereen heeft wel aardappelen in huis. Op allerlei manieren eten mensen ze op: als aardappelpuree, patat of chips bijvoorbeeld. Maar wist je dat een aardappel ook stroom levert, net als een batterij? Maak een aardappelklok met de klas en onderzoek welke groenten- en fruitsoorten nog meer stroom leveren.

Maak eerst met de klas de aardappelklok. Neem hiervoor twee aardappelen, twee verzinkte paperclips,  een stuk koperdraad, een klok en drie krokodillenklemmen. Klokken zijn verkrijgbaar bij veel woonwinkels, krokodillenklemmen bij de meeste elektronicawinkels. Haal de batterij uit de klok. Let hierbij op waar de positieve (+) en de negatieve (-) kant zitten. Steek nu op een paar centimeter van elkaar in de ene aardappel een verzinkte paperclip en de helft van het koperdraad. Doe hetzelfde bij de andere aardappel. Verbind met een krokodillenklem het koperdraad van aardappel één met de positieve kant van de klok. Verbind de paperclip van aardappel twee met de negatieve kant van de klok. Verbind dan ook met een krokodillenklem de paperclip in aardappel één met de koperdraad in aardappel twee om de stroomkring rond te maken. Wat zie je gebeuren? Hoe komt het dat de aardappelklok wel (of niet) werkt? Wek je meer stroom op als je meer aardappelen gebruikt?

Dan is het tijd om op onderzoek uit te gaan: welke groenten- en fruitsoorten zouden nog meer stroom kunnen leveren? Laat je leerlingen op onderzoek uitgaan en het Knappe Koppen Stappenplan doorlopen. En als op school een voltmeter aanwezig is, meet dan ook hoeveel stroom de aardappel-, bananen- of knolselderijbatterij opwekt. Gooi na afloop de gebruikte groenten en het fruit weg, deze zijn niet meer eetbaar.

Groep 5-6 | 30 minuten
Doel: De leerling weet dat energievormen in elkaar overgezet kunnen worden. Materiaal per klok: twee aardappels, twee verzinkte paperclips, een stuk koperdraad van ongeveer 15 centimeter, drie krokodillenklemmen met draad, eenvoudige klok werkend op 1,5 volt batterijen. Optioneel: diverse groenten en fruit (citroen, banaan, knolselderij, wortel, et cetera)

Wil je zien hoe je een citroenbatterij moet maken?
Hoe werkt een aardappelklok/citroenbatterij? Lees hier meer achtergrondinformatie.
Bekijk hier een Engels filmpje over de werking van de citroenbatterij.

foto Barry Does door
Barry Does