Zoek de vonkelende nachtlichtjes

De klas uit
Zoek de vonkelende nachtlichtjes

Foto: Phil Hart

Warme temperaturen, weinig maan- of kunstlicht, een rustige vlakke zee, en een beetje geluk. Dat zijn de ingrediënten om deze laatste zomerdagen nog getuige te zijn van een spetterende lichtshow, speciaal uitgevoerd door de enige echte Noctiluca scintillans. Een beetje reuring maakt het recept vervolgens compleet: alleen bij beweging begint zeevonk de blauwe lichtflitsen uit te zenden waar het minuscule algje bekend om staat, én zijn naam aan dankt. Noctiluca scintillans betekent letterlijk flitsend nachtlichtje.

Roofdieren
Deze zogenaamde bioluminescentie is echter niet bedoeld om de harten van strandwandelaars te stelen. Wanneer roofdieren zoals garnalen door een zeevonkzwerm zwemmen, komen de lichtexplosies door botsingen op gang. De garnalen schrikken en tegelijkertijd komen garnaaletende inktvissen erop af om te jagen.

Lichtspektakel
Wie ooit wel eens getuige is geweest van het lichtspektakel, zal niet verrast opkijken dat zeevonk onder geleerden eerst nog bekend stond onder de naam Noctiluca miliaris, ofwel duizend nachtlichtjes. Toepasselijk, want onder perfecte omstandigheden en gewapend met een duikbril kan de waarnemer zich letterlijk tussen de sterren wanen. Toch kreeg zeevonk in 1921, ruim een eeuw later, zijn huidige naam.

Voetjes
Let dus op een zwoele zomeravond, zowel in Nederland als in de (sub)tropen, goed op die vlakke zee;  bij een stevige branding vertrekt zeevonk naar dieper en rustiger water. Het is dan wel zaak om even met de voetjes de boel in beweging te brengen, anders blijft het donker. 

foto Steijn van Schie door
Steijn van Schie