Wetenschap: Vleermuis hoort muur naderen
Rondvliegende vleermuizen zien niet veel, maar vinden perfect de weg door goed te luisteren. Belgische onderzoekers hebben ontdekt dat ze daar een simpel foefje voor gebruiken.
De truc van vleermuizen is dat ze voortdurend zelf geluiden uitzenden. Mensen kunnen die geluiden niet horen: ze zijn te hoog. Maar vleermuizen zelf horen de geluiden wel, wanneer ze terugkaatsen vanaf muren, bomen, en zelfs tegen rondvliegende motten die vleermuizen graag eten.
Maar hoe weet een vleermuis nu wanneer zo’n terugkaatsende echo betekent dat een obstakel dichtbij is? Daarvoor gebruikt hij zijn twee oren. In beide oren komt een echo terug. In het oor dat het dichtst bij het obstakel is, klinkt die echo alleen net iets harder dan in het andere oor. Zodra een vleermuis dat verschil opmerkt, bedachten de Belgische onderzoekers, buigt hij snel af. Uiteraard vliegt hij dan weg van de kant waar hij het hardste geluid hoort.
Er bestaat een leuk spelletje om zelf te ervaren hoe het is om op basis van geluid je weg te zoeken. Schuif daarvoor de tafels in de klas aan de kant om een open ruimte te creëren. Kies een kind dat vleermuis speelt en een kind dat mot speelt. Deze mot krijgt twee lepels en kiest een vaste plaats. Alle andere kinderen zijn obstakels; ook zij zullen niet bewegen. Laat ze bijvoorbeeld in groepjes van drie staan, met de ruggen naar elkaar. Ze zijn net bomen! Nu krijgt de vleermuis een blinddoek om en moet hij proberen de mot te vinden op basis van geluiden.
Hiervoor klapt de vleermuis telkens in zijn handen. Alleen kinderen naar wie de vleermuis rechtstreeks het gezicht gericht heeft, reageren. Obstakelkinderen klappen een keer in hun handen, de mot tikt de twee lepels tegen elkaar. De vleermuis moet goed luisteren: waar staan de bomen, waar is de mot? Hoe kan hij de bomen ontwijken, maar wel bij de mot komen? Blijven klappen en goed luisteren, is het devies.
De rollen wisselen als de vleermuis tegen een boom aanbotst, of als hij de mot heeft gevonden. Het spelletje wordt makkelijker met meerdere motten.
Bron spelletje: Scholastic