Handen uit de mouwen in het nieuwe Naturalis

De klas uit
Handen uit de mouwen in het nieuwe Naturalis

Naturalis is vernieuwd en bij die vernieuwing horen ook nieuwe (basis)onderwijsprogramma’s. Vanaf januari worden leerlingen via zaalprogramma’s en workshops met klinkende namen als ‘Lang zal Bonkie leven’ en ‘Beestenboel’ in anderhalf tot twee uur enthousiaster gemaakt over de wondere wereld van de natuur.

 

In de onderwijsprogramma’s van Naturalis staan verwondering en zelf ontdekken centraal. “We willen dat de ervaringen in Naturalis de leerlingen echt raken”, zegt Krista Leusink, Inhoudsontwikkelaar Educatie bij Naturalis. “Wij ontdekken samen de rijkdom van de natuur. Wat je ook weet en wat je ook voelt, er is altijd meer om enthousiast over te zijn, meer om te leren en meer om te onderzoeken. We vinden het daarom belangrijk dat kinderen echte objecten in handen krijgen en kunnen onderzoeken. Het zelf naar antwoorden zoeken stimuleert een nieuwsgierige, onderzoekende en kritische houding.”

 

Die echte objecten, de collectiestukken van Naturalis, zijn uiteraard door heel het museum te vinden, maar spelen een sleutelrol bij de workshops. Veel workshops beginnen aan de verwondertafel vol objecten als een schildpadschild of een fossiel – en aanraken mag! Dat maakt dat leerlingen meteen midden in de actie zitten, maar ook de vrijheid krijgen om zichzelf dingen af te vragen zonder meteen met informatie bekogeld te worden. Waarom is de ene schelp zo groot, en de andere zo klein? Waarom is de huid van de olifant zo ruw, en die van de zebra zo harig? De tijd aan de verwondertafel wordt opgevolgd door een korte introductie van de workshop. Daarna gaan kinderen echt aan de slag. Groepen drie en vier bekommeren zich om ‘Bonkie’, een snoezig hompje klei met twee wiebeloogjes. Hoe overleeft Bonkie alle gevaren van de natuur? Kinderen maken hun Bonkie onder andere bestand tegen een ‘kraker’, een apparaat dat lijkt op een krokodillenbek en te zwakke Bonkies meedogenloos verorbert. Een bezoek aan een van de zalen in Naturalis maakt ook altijd deel uit van de workshops.

 

Dat de kinderen in de workshops opgaan, is duidelijk. Leusink: “Bij het testen van de workshop ‘Lang zal Bonkie leven’ kregen we te horen dat leerlingen het zielig vonden om Bonkie mee te nemen in een dicht zakje. In die zakjes hebben we nu een klein venstertje gemaakt zodat Bonkie naar buiten kan kijken.”

 

Tijdens de zaalprogramma’s gaan de leerlingen samen met begeleiders vanuit school zelf op ontdekkingstocht in drie verschillende zalen om allerlei opdrachten uit te voeren. Groepen zeven en acht maken bijvoorbeeld met behulp van de voorwerpen in de zalen De aarde, De dood, De verleiding en De ijstijd verschillende kringlopen. Groepen vijf en zes voeren allerlei onderzoeksopdrachten uit en mogen hierbij, heel stoer, zelfstandig op pad. De vraagkasten die door het museum verspreid staan bieden structuur bij de verkenningstocht. En ook die vraagkasten bevatten weer allerlei voorwerpen die aangeraakt mogen worden. Een expert van Naturalis is bij de vraagkast aanwezig om vragen te beantwoorden en waar nodig kinderen een steuntje in de rug te geven.

 

Na afloop krijgen de leerlingen altijd iets mee naar huis: een presentje als herinnering, een poster voor hun resultaten of extra opdrachten om ook in de eigen omgeving door te gaan met onderzoeken. Zo gaat, thuis of in de klas, het leren, vragen stellen en verwonderen over de natuur door.

 

De zaalprogramma’s en workshops zijn onderverdeeld in groepen 1-2, 3-4, 5-6 en 7-8, met voor elke groep een zaalprogramma en workshop. Workshops zijn geschikt voor één schoolklas en zijn praktisch van aard. De zaalprogramma’s zijn ook geschikt voor grotere groepen, zijn verkennend van aard en spelen zich vooral af in de verschillende zalen van Naturalis, terwijl de workshops hoofdzakelijk in een van de drie werkplaatsen worden uitgevoerd. Kijk voor meer informatie over de workshops en zaalprogramma’s op de website van Naturalis.

 

Geen mogelijkheid om naar het museum te komen? Voor thuis of in de klas heeft Naturalis de website Natuurwijzer, met daarop allerlei informatie en achtergrondverhalen over de natuur. Erg geschikt als (inspiratie)bron voor werkstukken en spreekbeurten. Daarnaast heeft Naturalis ook twee ‘werelden’ ontwikkeld voor de online omgeving van het verwonderpaspoort.

 

foto Karlijn Keessen door
Karlijn Keessen