Waarom groeien teennagels langzamer?

Vraag maar raak
Waarom groeien teennagels langzamer?

De constatering klopt in ieder geval. Teennagels leggen het met een gemiddelde groeisnelheid van 1 millimeter per maand af tegen de vingernagels, die maandelijks ongeveer 3 millimeter groeien. Niet alleen de locatie van de nagel blijkt van belang voor de groeisnelheid, ook een hoop andere factoren bepalen hoe vaak de nagelknipper uit de kast gehaald moet worden. Iemands leeftijd, geslacht, algemene gezondheid en zelfs het seizoen beïnvloeden de groeisnelheid van nagels.

Groeiende nagels
De nagel groeit vanuit de nagelbasis, herkenbaar aan het wittige halve maantje. Daar zitten jonge nagelcellen die zich alsmaar vermeerderen en het taaie stofje keratine aanmaken. De nieuwe cellen duwen de oude, afgestorven nagelcellen met keratine naar boven en vormen zo de nagel. Ook in onze huid en haren zit keratine, waardoor die weefsels net als nagels stevig maar toch flexibel zijn.

Goede doorbloeding
Voor gezonde nagels is een goede doorbloeding van die nagelbasis belangrijk. De bloedvaten geven zuurstof en voedsel aan de nagelbasis, waardoor de nagelcellen blijven vermenigvuldigen. Hoe minder bloed er naar de nagels gaat, hoe slechter ze groeien. De vraag waarom teennagels minder snel groeien dan vingernagels is dus eigenlijk heel simpel: tenen zijn minder goed doorbloed dan vingers. Daarom groeien de nagels aan je dominante hand ook sneller, net als dat de nagel van je wijsvinger net iets sneller groeit dan die van je pink. Ook zijn de mannelijke teen- en vingerkootjes over het algemeen beter doorbloed, waardoor mannennagels gemiddeld net iets sneller groeien en steviger zijn dan de vrouwelijk tegenhangers. Verder kampen oudere mensen en diabetici met minder goede doorbloeding, wat hun nagelgroei juist behoorlijk kan remmen. 

Dunne winternagels
Nagels groeien ook sneller in de zomer bij hogere temperaturen dan in de winter, een verschil dat wel op kan lopen tot 2 millimeter per maand. Aan het einde van de winter zijn nagels daardoor dunner en kwetsbaarder  dan aan het einde van de zomer. Het is daarom handiger om schimmelnagels zomers te behandelen. Patiënten moeten soms maandenlang anti-schimmeltabletten slikken voordat de schimmelnagel volledig is uitgegroeid. Hoe sneller de nagel groeit, hoe korter ze de medicijnen hoeven te slikken. Door het in de zomer aan te pakken, kan dat soms wel een maand schelen.

Evolutie
Evolutionair gezien hebben nagels een belangrijke functie, iets wat pijnlijk duidelijk wordt bij mensen met de zeldzame aandoening anonychia. Door ontbreken van een of meerdere nagels hebben deze mensen over het algemeen moeite met kleine precieze handelingen, waarbij stevigheid van de vingers vereist is. En wanneer teennagels ontbreken, kunnen ze ook nog eens minder goed hun evenwicht houden. Allemaal handigheden die onze voorouders nodig hadden om te overleven in een tijd waar ze zich vermoedelijk weinig zorgen maakte over de groeisnelheid van hun nagels.

Stuur je vragen voor de rubriek ‘Vraag maar raak’ naar bps@nibi.nl.

foto Steijn van Schie door
Steijn van Schie